Ontwikkelpaden voor het funderend onderwijs afgerond: inzichten, opbrengsten en nut voor de sector
Ontwikkelpaden in beeld gebracht
De komende jaren blijven scholen te maken hebben met personeelstekorten, instroom vanuit andere sectoren en medewerkers die zich willen verdiepen of een andere richting zoeken hebben daarom extra aandacht nodig. Toch blijkt het vaak onduidelijk welke route iemand kan volgen naar een bepaalde functie, welke opleiding daarbij past en hoe scholen subsidies kunnen benutten.
Met die vragen gingen we aan de slag, vanuit een opdracht van het ministerie van SZW. Ons team bracht structuur in het opleidingsaanbod voor het primair en voortgezet onderwijs, legde de routes vast en zorgde dat het geheel bruikbaar werd voor zowel subsidieverstrekker als scholen en overstappers.
Onze rol en expertise
Bij de start van het project bleek dat informatie verspreid was over veel bronnen. Er bestond onduidelijkheid over de noodzakelijke opleiding of de gewenste opleiding voor een bepaalde functie. Er bestonden verschillende opvattingen over de definitie en inhoud van bepaalde functies. En opleidingsroutes stonden niet altijd volledig geregistreerd.
Wij brachten hierin orde door:
per functie uit PO en VO te bepalen welke opleidingen relevant zijn
onderscheid te maken tussen basisopleidingen, specialisaties en aanvullende scholing
zicht te krijgen op deeltijdvarianten en zij-instroomtrajecten
alle opleidingen te koppelen aan Leeroverzicht.nl
te controleren of routes formeel geregistreerd stonden, en deze waar nodig te laten vastleggen (zoals de ZiB-routes)
helder te maken op welke onderdelen de SLIM-subsidie kan worden aangevraagd
Deze aanpak gebeurde in nauwe afstemming met sectororganisaties, opleiders en vakbonden. Hierdoor konden we het geheel ook afstemmen op de dagelijkse praktijk in het onderwijsveld.
Het eindproduct: overzichtelijke ontwikkelpaden
Het project resulteerde in een compleet overzicht van functies, routes en opleidingen. De ontwikkelpaden laten zien hoe iemand kan instromen als bijvoorbeeld onderwijsassistent, conciërge of docent, maar ook hoe doorstroom richting leraarondersteuner of schoolleider eruitziet.
De interactieve pdf met alle visualisaties en functie-informatie geeft in één keer een beeld van het totale landschap van het funderend onderwijs. (Visuele weergave: Sectorale Ontwikkelpaden Funderend Onderwijs – juni 2025)
Visuele weergave ontwikkelpadenElke functie in het overzicht is gekoppeld aan opleidingen die passen bij de taken en verantwoordelijkheden die op de betreffende pagina’s zichtbaar zijn. De informatie sluit aan bij de praktijk van scholen, omdat alle opleidingen in deeltijd te volgen zijn en te combineren zijn met werk.
Oplossen van een knelpunt: registratie van ZiB-routes
Een belangrijke opbrengst is dat de routes voor zij-instroom nu bijna allemaal officieel geregistreerd staan. Voorheen waren er grote verschillen in de manier waarop deze routes geregistreerd waren, of soms zelfs helemaal niet geregistreerd waren. Dit hebben we recht getrokken. En dankzij de snelle actie van de opleidingsinstellingen hierin, kunnen scholen nu:
de SLIM-subsidie aanvragen
overstappers snel en correct informeren
personeel stimuleren zich door te ontwikkelen
Met deze stap hopen we overzicht gecreëerd te hebben, zodat meer mensen zich kunnen blijven ontwikkelen.
Tot slot
Met dit project hebben we het funderend onderwijs een gereedschap gegeven dat toegankelijk is voor scholen, regio’s en overstappers. De ontwikkelpaden maken het overzichtelijker om gericht te leren, door te groeien en nieuwe collega’s goed te begeleiden.